نماز؛ ستون دین

نماز؛ ستون دین است. چطور وقتی ستون یک خیمه و چادر اگر بر زمین افتاد، اصل و اساس آن خیمه و چادر از بین می رود؛ نماز هم نسبت به دین است... همان طور که پیامبر اسلام (ص) می فرمایند: «مَثَلُ الصَّلَاةِ مَثَلُ عَمُودِ الْفُسْطَاطِ إِذَا ثَبَتَ الْعَمُودُ نَفَعَتِ الْأَطْنَابُ وَ الْأَوْتَادُ وَ الْغِشَاءُ وَ إِذَا انْکَسَرَ الْعَمُودُ لَمْ یَنْفَعْ طُنُبٌ وَ لَا وَتِدٌ وَ لَا غِشَاءٌ»؛ مثل نماز، مثل ستون چادر است؛ اگر ستون محکم و برقرار باشد، طناب ها و میخ ها و پرده ها مفید خواهند بود؛ ولی اگر ستون چادر بشکند، دیگر طناب ها و میخ ها سودی ندارند. (کنز العمال: ح 20575)

قبولی همه اعمالت به قبولی نمازت بستگی دارد؛ چنان چه امام باقر (ع) می فرمایند: «... انّ أَوَّلَ مَا یُحَاسَبُ بِهِ الْعَبْدُ الصَّلَاةُ، فَإِن قُبِلَتْ قُبِلَ مِا سِواها...»؛ اولین چیزی که بنده در قیامت از آن سوال می شود نماز است، پس اگر قبول شود اعمال دیگرش نیز قبول می شود. (الکافی: ج 3، ص 268)

اما این اشتباه است که با خود بگوییم: بسیاری از انسان ها هستند که اغلب معیارهای دینی را ندارند، بلکه از حداقل ملاک های دینی هم برخوردار نیستند و چه بسا مرتکب کبائر (گناهان کبیره) می شوند، اما نمازشان ( حتی گاهی به جماعت) ترک نمی گردد. امام صادق (ع) در جایی می فرمایند: «مَنْ اَحَبَّ اَنْ یَعْلَمَ اَقُبِلَتْ صَلاتُهُ اَمْ لَمْ تُقْبَلْ، فَلْیَنْظُرْ هَلْ مَنَعَتْهُ صَلاتُهُ عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْکَرِ؟ فَبِقَدْرِ ما مَنَعَتْهُ قُبِلَتْ مِنْهُ»؛ کسى که دوست دارد بداند نمازش قبول شده یا نه؟ باید ببیند آیا نمازش او را از زشتى ها و ناپاکى ها دور کرده است یا خیر؟ به همان اندازه که دور کرده، قبول شده است. (بحارالأنوار: ج 82، ص 198؛ مجمع البیان: ج 8، ص 447) پس این صحیح نیست که اولاً نماز همه نمازگزاران را صحیح بدانیم و مورد قبول خداوند متعال؛ و ثانیاً شخص نمازگزار را بهترین افراد در دین بدانیم؛ بلکه نمازگزار مورد توجه دین، کسی است که لوازم مقبولیت نماز را نیز همراه با اقامه نماز، بجا آورد؛ مثلاً حق الناس بر ذمه نداشته باشد.

حال، آیا فقط باید کسی نماز بخواند که ترک معاصی کرده و برخی واجبات را انجام داده باشد؟ خیر؛ بلکه صرف نماز خواندن، مخصوصاً نماز اول وقت، انسان را از انجام بسیاری از اعمال ناپسند خلق و خالق، دور می کند، کما این که پیامبر اسلام (ص) در حدیثی می فرمایند: «لَو کانَ عَلى بابِ دارِ اَحَدِکُمْ نَهْرٌ فَاغْتَسَلَ فى کُلِّ یَوْمٍ مِنْهُ خَمْسَ مَرّاتٍأکانَ یَبْقى فى جَسَدِهِ مِنَ الدَّرَنِ شَىْ ءٌ؟ قُلنا: لا. قالَ: فَاِنَّ مَثَلَ الصَّلاةِ کَمَثَلِ النَّهْرِالْجارى، کُلَّما صُلِّىَ صَلاةٌ کَفَّرَتْ ما بَینَهُما مِنَ الذُّنوب»؛ اگر بر درِ خانه یکى از شما جویى بود و هر روز پنج بار خود را در آن مى شست، آیا دربدن وى چرکى باقى مى ماند؟ گفتیم: نه. فرمودند: پس براستى نماز، مانند همان جوى روان است که هرگاه به جا آورده شود، گناهان میان دو نماز را پاک مى کند. (تهذیب الأحکام: ج 2، ص 237، ح 938)

پس نمازگزار باید تمام تلاشش این باشد که علاوه بر اقامه نماز، به انجام واجبات دیگر روی آورده و از انجام محرّمات نیز روی بگرداند.

شبهه:

امروزه برخی می گویند:

1- من انسان خوبی هستم و از خدای خود همیشه تشکر و قدردانی می کنم، اما با این حال نماز نمی خوانم. و یا می گویند:

2- دین اسلام که نماز را واجب کرده است، دین عرب ها است، لذا تشکر ما با تشکر عرب ها فرق دارد، و ما با زبان خود تشکر می کنیم:

جواب:

باید عرض کنم که اولاً هر کاری تشکر مخصوص به خود را می طلبد. مثلاً شما نمی توانید به کسی که سه روز در خانه تان مشغول به کارگری بوده است، به همان اندازه دستمزدش به او غذا بدهید! زیرا این غذا متناسب با کارکرد او نیست، و او انتظار تشکر و قدردانی مالی را از شما دارد نه غذایی. خداوند متعال نیز فرموده است اگر می خواهی از من تشکر کنی، من از شما نماز می خواهم. آیا صحیح است که انسان برای خالق و منعِم خود لحظاتی وقت نگذاشته و کاری که دوست دارد را انجام ندهد و شکرش نگوید؟!

اما این که بگویید، نماز مخصوص عرب ها است؛ سخنی نادرست است، زیرا اگر دین ندارید، که هیچ (نیاز به بحث ریشه ای دارد و باید از براهین نظم و ... خداوند را برایتان اثبات کرد و گفت خداوند پیامبرانی می خواهد برای ابلاغ اهداف خود، و کسی که خدا را بخواهد، باید رسولانش را بخواهد و رسالاتشان را نیز مورد توجه قرار دهد و بدان پایبند باشد و ...)؛ اما اگر دین دارید، باید دانست در هیچ یک از دین های منسوخ شده (زردشت، یهودیت، مسیحیت...) هیچ یک از پیامبران، از اختصاص آن دین به زبان و لهجه و ظاهر و شکل خاصی سخن نگفته اند، بلکه دین خود را دین جهان شمول معرفی می کردند، و با توجه به این که خاتمیت پیامبر اسلام (ص) در کتب پیشین ذکر شده بود، لذا آخرین دینی که کاملترین بوده و باید مورد توجه قرار گیرد، دین اسلام است. و علت این هم که دین اسلام به زبان عربی نازل گشت؛ اولاً در جواب نقضی می گوییم: اگر به زبان فارسی هم نازل میشد، باز یک عده بودند که فکر کنند پس باید دینمان اختصاص به زبان فارسی داشته باشد؛ ثانیاً در جواب حلی که در آیه و روایت آمده است اشاره کرده و می گوییم: خداوند در آیه 198 شعراء می فرماید: «وَلَوْ نَزَّلْنَاهُ عَلَى بَعْضِ الْأَعْجَمِینَ؛ فَقَرَأَهُ عَلَیْهِم مَّا کَانُوا بِهِ مُؤْمِنِینَ»؛ اگر قرآن به زبانی که عرب ها آن را نمی فهمند (غیر عربی) نازل میگشت و غیر عرب ها آن را بر عرب ها قرائت می کردند، عرب ها ایمان نمی آوردند.

یعنی مشرکان عرب اگر پیامبری غیر عربی می داشتند به طریق اولی ایمان نمی آوردند. به عبارت دیگر این آیه به یکى از بهانه هاى احتمالى کفار و پیشگیرى از آن پرداخته است و گفته است که نژادپرستى و تعصبهاى قومى آنها بقدرى شدید است که اگر قرآن بر فردى غیر عرب نازل مى ‏شد، امواج تعصبها مانع از پذیرش آن مى‏ گردید، تازه حالا که بر مردى از خانواده اصیل عربى، و با بیانى رسا و گویا نازل شده و در کتب آسمانى پیشین نیز بشارت آن آمده و علماى بنى اسرائیل نیز به آن گواهى داده‏ اند، بسیارى از آنها ایمان نمى ‏آورند، چه رسد اگر پیامبرشان اصلاً چنین شرائطى را نداشت.

همینطور این که خداوند قرآن را به عربی نازل فرموده و چنین استدلال می آورد، می تواند بستر فضیلت را برای غیر اعراب فراهم آورد، چنان که امام صادق (ع) فرمودند: «لَوْ نُزِّلَ الْقُرْآنُ عَلَى الْعَجَمِ مَا آمَنَتْ بِهِ الْعَرَبُ وَ قَدْ نُزِّلَ عَلَى الْعَرَبِ فَآمَنَتْ بِهِ الْعَجَمُ فَهَذِهِ فَضِیلَةُ الْعَجَمِ» ؛ یعنی فضیلت غیر عرب در این است که: اگر قرآن عربی نازل نمیشد، عرب ها بدان ایمان نمی آوردند، اما این که به عربی نازل شده و غیر عرب بدان ایمان می آورد، فضیلت و امتیاز مثبتی برای غیر اعراب می باشد.

پس در نتیجه: دین اسلام «هدیً للناس» می باشد و این طور نیست که اختصاص به زبان و نژاد خاصی داشته باشد.

 

در انتها فیلم کوتاهی درج می کنیم از تأثیر نماز در کاهش بیماری هایی چون سرطان... اللهم اشفع کلّ مریض...

مدت زمان: 2 دقیقه 42 ثانیه